Ποιος "ξηλώνει" το Ασφαλιστικό;

Με όχημα τον προϋπολογισμό του 2014, που μειώνει κατά επιπλέον 1,7 δισ. ευρώ την κρατική χρηματοδότηση στα Ταμεία, η κυβέρνηση προωθεί νέα μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό σύστημα. Γι' αυτό το σκοπό, το υπουργείο Εργασίας ετοιμάζεται τις επόμενες μέρες να ανακοινώσει την «επιτροπή σοφών», που θα εισηγηθεί τις επόμενες αλλαγές. Ο τρόπος διαχείρισης των ελλειμμάτων σε Ταμεία όπως ο ΟΑΕΕ, δείχνει την κατεύθυνση που ετοιμάζεται να νομοθετήσει η κυβέρνηση. Τίποτα όμως δεν είναι «κεραυνός εν αιθρία». Ούτε οι αντιασφαλιστικοί νόμοι που ψηφίστηκαν, ούτε αυτοί που έρχονται. Οι νόμοι αυτοί δεν είναι παράγωγα του μνημονίου, πίσω από το οποίο οχυρώνεται η κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ. Προβλέπονται σε κείμενα στρατηγικής της ΕΕ, όπως η «Λευκή Βίβλος» για τις Συντάξεις, που παρουσιάστηκε το Φλεβάρη του 2012 και αποκάλυψε ο «Ριζοσπάστης» τον περασμένο Μάη. Εκεί γράφεται, μεταξύ άλλων:

• "Η βιωσιμότητα και η επάρκεια των συνταξιοδοτικών συστημάτων εξαρτάται από το βαθμό στον οποίο θα υποστηρίζονται από τις εισφορές, τους φόρους και την αποταμίευση εκ μέρους των ατόμων που βρίσκονται στην αγορά εργασίας". Δηλαδή, στο άμεσο μέλλον, τα συνταξιοδοτικά συστήματα θα εξαρτώνται σχεδόν αποκλειστικά από τους ίδιους τους ασφαλισμένους, όπως σε μεγάλο βαθμό γίνεται και σήμερα, με τις αλλεπάλληλες μειώσεις της κρατικής χρηματοδότησης και τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, η οποία, στην παρούσα φάση, προβλέπεται να φτάσει συνολικά τις πέντε μονάδες.

• "Οι ρυθμίσεις χρηματοδότησης (...) πρέπει να καθορίζονται κατά τρόπον ώστε να επιτυγχάνεται μια ισόρροπη σχέση μεταξύ των εισφορών και των δικαιωμάτων"! Δηλαδή, πλήρης ανταποδοτικότητα στις συντάξεις και τις παροχές από τα Ταμεία. `Η με άλλα λόγια, τόσο πληρώνεις, τόσα δικαιώματα έχεις! Και αυτά βέβαια υπό την προϋπόθεση ότι έχεις να πληρώσεις...

• "Η επίτευξη καλύτερης ισορροπίας μεταξύ των ετών εργασίας και των ετών σύνταξης απαιτεί τη διενέργεια προσαρμογών στα συνταξιοδοτικά συστήματα, με αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης...". Δηλαδή, παραπέρα αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, παρά το γεγονός ότι σήμερα, η παραγωγικότητα της εργασίας επιτρέπει τη μείωση των ορίων τουλάχιστον μέχρι τα 60 για τους άνδρες και τα 55 για τις γυναίκες.

• "Οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στον τομέα των δημόσιων συντάξεων (...) θα έχουν ως αποτέλεσμα χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης στο μέλλον (...) Η παράταση του επαγγελματικού βίου έως μεγαλύτερη ηλικία (η οποία) μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση ή ακόμα και στην αύξηση των μελλοντικών ποσοστών αναπλήρωσης". Κάνουν καθαρό ότι ένα από τα εργαλεία για την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης, είναι η μείωση των συντάξεων, η οποία μπορεί να επιτευχθεί και μέσα από τη μείωση των ποσοστών αναπλήρωσης.

• Οι μεταρρυθμίσεις "δεν θα πρέπει να επικεντρώνονται μόνο στις αυξήσεις των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης αλλά και, ανάλογα με την περίπτωση, στη διάρκεια των περιόδων εισφοράς, που πρέπει να αντικατοπτρίζουν την αύξηση του προσδόκιμου ζωής". Δηλαδή, προτείνει διπλή αύξηση. Ανάλογα με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής να αυξάνονται μαζί με το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης και τα αναγκαία χρόνια εργασίας.

• "Η συμπληρωματική αποταμίευση συνταξιοδότησης περιλαμβάνει επαγγελματικές και προσωπικές συντάξεις, ασφάλειες ζωής και άλλες μορφές συσσώρευσης περιουσιακών στοιχείων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διατήρηση του βιοτικού επιπέδου μετά τη συνταξιοδότηση. Επιπλέον, υπάρχουν μέσα (π.χ. αντίστροφα ενυπόθηκα δάνεια) που επιτρέπουν τη μετατροπή των περιουσιακών στοιχείων (γενικά, της κατοικίας) σε πρόσθετο εισόδημα συνταξιοδότησης". Η «Λεύκη Βίβλος» αλλάζει άρδην την έννοια της επικουρικής σύνταξης. Η ΕΕ αποκαλεί πλέον επικουρική σύνταξη ό,τι αποτελεί προϊόν κεφαλαιοποιητικών συστημάτων, επενδύσεων, αποταμιεύσεων κ.ά.

• "Η επικουρική συνταξιοδοτική αποταμίευση πρέπει να διαδραματίσει μεγαλύτερο ρόλο στη διασφάλιση της μελλοντικής επάρκειας των συντάξεων (...) τα άτομα στο μέλλον θα πρέπει να εξαρτώνται περισσότερο από την επικουρική συνταξιοδοτική αποταμίευση". Εδώ προαναγγέλλεται η ιδιωτικοποίηση των δημόσιων συνταξιοδοτικών συστημάτων. Το κράτος θα δίνει ένα επίδομα για βασική σύνταξη και από εκεί και πέρα τα πάντα θα τα ρυθμίζει ο νόμος της αγοράς.

Νόμοι για όλα αυτά υπάρχουν ήδη στην Ελλάδα. Πάνω σ' αυτούς ετοιμάζουν τους επόμενους. Στο χέρι των εργαζομένων είναι να βάλουν φρένο και η απεργία στις 6 Νοέμβρη πρέπει να αποτελέσει βήμα σ' αυτήν την κατεύθυνση. Οσο συνειδητοποιείται ότι η επίθεση στις συντάξεις και την Ασφάλιση δεν είναι υπόθεση κακοδιαχείρισης σε ένα μεμονωμένο Ταμείο, ή συνέπεια του μνημονίου, αλλά κομμάτι της στρατηγικής του κεφαλαίου και του κράτους του για ακόμα φθηνότερους εργάτες, τόσο θα δυναμώνει το κίνημα της αποτροπής των μέτρων και διεκδίκησης σύγχρονων ασφαλιστικών δικαιωμάτων.

Π.