Μοιράζονται κοινές αγωνίες σε ό,τι αφορά τον εκλογικό νόμο

Η συζήτηση για τον εκλογικό νόμο στην Ολομέλεια της Βουλής αναμένεται να ολοκληρωθεί την επόμενη βδομάδα και μαζί της τα παζάρια ανάμεσα στην κυβέρνηση και τα άλλα αστικά κόμματα της αντιπολίτευσης. Διακηρυγμένος στόχος της κυβέρνησης είναι να συγκεντρώσει τις 200 ψήφους που απαιτούνται για να ισχύσει ο νόμος από τις αμέσως επόμενες εκλογές, αλλά κυρίως για να δώσει την εικόνα μιας πλατιάς συναίνεσης πάνω σε μια «εμβληματική», όπως την παρουσιάζει, πρωτοβουλία, της πρότασης δηλαδή για τη θέσπιση ενός κακέκτυπου της απλής αναλογικής.

Τα παζάρια που θα κορυφωθούν τις επόμενες μέρες, προδίδει και ο τρόπος που τοποθετήθηκαν όλα τα κόμματα στην ψηφοφορία επί των άρθρων του νόμου που έγινε την περασμένη Τετάρτη στη Βουλή. Το ΠΑΣΟΚ δήλωσε επιφύλαξη για όλα τα άρθρα του νομοσχεδίου. Επιφύλαξη στα άρθρα δήλωσε και το Ποτάμι. Η ΝΔ καταψήφισε όλα τα άρθρα, η Ενωση Κεντρώων επιφυλάχθηκε για την Ολομέλεια για το άρθρο 1 (ψήφος στα 17) και υπερψήφισε τα άλλα 4. Η Χρυσή Αυγή, στην ψηφοφορία επί της αρχής, είχε δηλώσει ότι επιφυλάσσεται να τοποθετηθεί στην Ολομέλεια, ενώ στη συζήτηση επί των άρθρων δεν τοποθετήθηκε καθόλου.

Το ΚΚΕ, όπως έχει κάνει σαφές από την αρχή, υπερψήφισε τα άρθρα 1 (ψήφος στα 17), 2 (κατάργηση του μπόνους), 4 (διευθέτηση εδρών και περιφερειών) και 5 (ισχύς του νόμου από τις επόμενες εκλογές, αν συγκεντρώσει 200 ψήφους). Καταψήφισε το άρθρο 3, με το οποίο διατηρείται το πλαφόν 3% για την είσοδο ενός κόμματος στη Βουλή.

Στρέφοντας τα πυρά της περισσότερο προς τη ΝΔ και προσπαθώντας να προσεταιριστεί το ΠΑΣΟΚ, η κυβέρνηση προσπαθεί να προσδώσει στη διαμάχη για τον εκλογικό νόμο το χαρακτήρα της αντιπαράθεσης ανάμεσα στο «φως» και στο «σκότος». Ετσι, οι δυνάμεις που τάσσονται υπέρ του σχεδίου νόμου υπηρετούν για την κυβέρνηση την πρόοδο, ενώ όσοι την απορρίπτουν ή την κατακρίνουν, ταυτίζονται με τη συντήρηση. Είναι όμως έτσι;

Τι άλλο να πουν;

Η απάντηση είναι κατηγορηματικά όχι. Ανεξάρτητα από τις διαφωνίες τους στα επιμέρους, κυβέρνηση και αστικά κόμματα της αντιπολίτευσης ταυτίζονται στο εξής βασικό: Το εκλογικό σύστημα θα πρέπει να υπηρετεί με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο την κυβερνητική και πολιτική σταθερότητα, ώστε να συνεχίζεται απρόσκοπτα και με τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση η εφαρμογή μέτρων και πολιτικών που έχει ανάγκη το κεφάλαιο. Αυτή η κοινή αντίληψη είναι η βάση για τα μεταξύ τους παζάρια.

Ας δούμε τι λέει ο ΣΥΡΙΖΑ. Κατά τη συζήτηση για τον εκλογικό νόμο στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, ο εισηγητής του, Γ. Γκιόλας, ήταν σαφής και αποκαλυπτικός, λέγοντας ανάμεσα σε άλλα: «Η αυτοδυναμία στην εποχή μας είναι δυσχερέστατη έως απίθανη (...) δεν εξασφάλισε ισχυρές πάντοτε ή μακρόβιες κυβερνήσεις. Δεν είναι, λοιπόν, ούτε εφικτό ούτε επιθυμητό (...) να προσπαθήσουμε να νεκραναστήσουμε έναν αναποτελεσματικό, θνησιγενή και βαθιά αντιδημοκρατικό τρόπο σχηματισμού κυβέρνησης (...) Μια τέτοια κυβέρνηση ούτε ισχυρή ούτε αποτελεσματική ούτε βαθιά δημοκρατική στη συνείδηση του κόσμου μπορεί να γίνει. Τουναντίον, θα είναι απονομιμοποιημένη ηθικά, κοινωνικά και πολιτικά».

Επομένως, ένα το κρατούμενο η ζέση του ΣΥΡΙΖΑ να διασφαλίσει όρους ομαλότητας στην κυβερνητική εναλλαγή και σταθερότητας στο αστικό πολιτικό σύστημα, με πολυκομματικές κυβερνήσεις συνεργασίας, που θα έχουν ταυτόχρονα την ικανότητα με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα να αποσπούν αναγνώριση και ανοχή από το λαό. Αρα, ευκολότερα θα χειραγωγούν τις αντιδράσεις στην αντιλαϊκή τους πολιτική.

Συνεχίζει ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ: «(Η πρόταση της κυβέρνησης) προάγει και προωθεί τη σύνθεση και κατατείνει σε κυβερνήσεις συνεργασίας, διότι έτσι απαιτούν οι σύγχρονες ανάγκες του πλουραλισμού, της δημοκρατίας και της συνοχής. Ετσι ενισχύεται η κυβερνητική σταθερότητα με την ανάληψη ουσιαστικών και υπεύθυνων πολιτικών πρωτοβουλιών, τη συνδιαμόρφωση και τον έλεγχο, αφού επιπρόσθετα εξασφαλίζουν την κοινωνική συνοχή και ειρήνη».

Η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος

Τα είπε όλα ο άνθρωπος! Ο εκλογικός νόμος που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι καταλύτης για κυβερνήσεις συνεργασίας και μ' αυτόν τον τρόπο διαχέεται σε περισσότερα κόμματα η ευθύνη για τη διεύθυνση και την άσκηση της αντιλαϊκής πολιτικής. Ολα αυτά, βέβαια, για να μεταφράζεται ευκολότερα και με μεγαλύτερη ευρύτητα η πολιτική συναίνεση σε συμφωνία, ανοχή και συνενοχή του λαού στην πολιτική που τον τσακίζει. Αυτό σημαίνει «κοινωνική συνοχή και ειρήνη».

Μήπως, όμως, η ΝΔ έχει διαφορετική άποψη για τους σκοπούς που θα πρέπει να υπηρετεί ένας εκλογικός νόμος; Οχι, βέβαια. Το επαληθεύει ο Μ. Βορίδης, εισηγητής της ΝΔ στην Επιτροπή της Βουλής: «Εδώ λοιπόν, έτσι όπως διαμορφώνεται τελικά, η πραγματικότητα είναι ότι δεν εξασφαλίζεται η κυβερνησιμότητα και δεν μπορεί ένα κόμμα, το οποίο ασκεί διακυβέρνηση, να μην το απασχολεί το ζήτημα της κυβερνησιμότητας (...) Πώς θα γίνει να υπάρξει αποτελεσματική σύνθεση, πραγματική, πορείας, όταν χρειάζονται τέσσερα και πέντε κόμματα για να σχηματιστεί κυβερνητική πλειοψηφία; Τι είδους σύνθεση θα υπάρξει; Τι είδους πρόγραμμα; Τι είδους κυβερνητική σταθερότητα;».

Να, λοιπόν, ο καημός της πολιτικής σταθερότητας, αποτυπωμένος στην άλλη όψη του νομίσματος που στρίβει στον αέρα η αστική τάξη, καθώς κορυφώνονται οι διεργασίες για την ψήφιση του εκλογικού νόμου.

Από την ίδια ακριβώς σκοπιά είναι η κριτική που ασκούν στην κυβέρνηση και τα άλλα αστικά κόμματα, όσα διαφωνούν μαζί της. Πλην της Ενωσης Κεντρώων, που «καρφώνεται» με τον τρόπο που υπερασπίζεται την κυβερνητική πρωτοβουλία, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι εκφράζουν επιμέρους ενστάσεις, στη βάση της αγωνίας τους για το κατά πόσο η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ διασφαλίζει την πολιτική σταθερότητα. Βέβαια, οι θέσεις τους δεν είναι άσχετες με τις γενικότερες ανακατατάξεις και διεργασίες στο χώρο της λεγόμενης κεντροαριστεράς και τις προοπτικές που ανοίγονται να αναβαθμίσουν το ρόλο τους στην ανασύνθεση του πολιτικού συστήματος με το ένα ή το άλλο εκλογικό σύστημα.

Να περάσει ο λαός ορμητικά στο προσκήνιο

Το ΚΚΕ με σταθερότητα και συνέπεια υπερασπίζεται τη θέση του για απλή και «ανόθευτη» αναλογική. Η θέση του αυτή περιέχεται και στην τροπολογία - προσθήκη που κατέθεσε στο κυβερνητικό νομοσχέδιο για τον εκλογικό νόμο, ζητώντας την καθιέρωση της απλής αναλογικής, με κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών και του πλαφόν 3%.

Ταυτόχρονα, όμως, αποκαλύπτει στο λαό τη σκοπιμότητα της συζήτησης που βρίσκεται σε εξέλιξη και τις διεργασίες που πυροδοτεί ή διευκολύνει, για λογαριασμό πάντα της αστικής τάξης και των μακροπρόθεσμων συμφερόντων της. Το ΚΚΕ, από την πρώτη στιγμή, κατήγγειλε και τον αποπροσανατολισμό που επιδιώκει η κυβέρνηση με τη συζήτηση για τον εκλογικό νόμο, την ώρα που ετοιμάζεται να εφορμήσει σε βάρος των εργασιακών δικαιωμάτων που έχουν απομείνει όρθια.

Το κυριότερο, όμως, είναι να συνειδητοποιήσει ο λαός ότι όποιο σύστημα κι αν ισχύσει, οι κυβερνήσεις που θα προκύπτουν, πολυκομματικές ή μονοκομματικές, θα εφαρμόζουν πολιτικές και μέτρα σε βάρος του. Και όταν θα πάει να σηκώσει κεφάλι, θα του λένε από πάνω ότι ο ίδιος τους ψήφισε και ότι εκφράζουν αθροιστικά την πλειοψηφία. Επομένως, το «κλειδί» για το λαό δεν βρίσκεται στο εκλογικό σύστημα και κατ' επέκταση στην κάλπη και στην κυβερνητική εναλλαγή, ανεξάρτητα αν αυτή θα αφορά σε ένα, δυο ή και περισσότερα κόμματα.

Το «κλειδί» βρίσκεται στην οργάνωση της πάλης του μέσα στους τόπους δουλειάς, στο σπάσιμο του φόβου, της μοιρολατρίας, της λογικής των μειωμένων απαιτήσεων. Βρίσκεται στο ορμητικό πέρασμα του λαού στο προσκήνιο, με ανασύνταξη του κινήματος, δυνάμωμα της Λαϊκής Συμμαχίας, ισχυροποίηση παντού του ΚΚΕ.

Β. Π.