"Πλαφόν" και "κόφτες" στις ανάγκες για ιατροφαρμακευτική κάλυψη

Στην ανάγκη για δωρεάν και πλήρη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, μπαίνουν διάφορα «πλαφόν». Αυτή η ζωτική ανάγκη του λαού καλύπτεται μόνο στο ελάχιστο, αφού υπάρχει ένα «ταβάνι» μέχρι το οποίο φτάνουν οι δωρεάν παροχές από το κράτος. Ορια, που δεν έχουν να κάνουν με την πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας, αλλά με τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης, όπου οι ανάγκες των εργαζομένων και των οικογενειών τους αποτελούν «κόστος» και «εμπόρευμα» για το κράτος και τους επιχειρηματικούς ομίλους.

Πρόκειται για στρατηγική επιλογή της ΕΕ, με αντίστοιχα μέτρα να παίρνονται σε όλες τις χώρες - μέλη, ενώ πρόκειται για μόνιμη κατάσταση που όλο θα χειροτερεύει για τους λαούς. Η σημερινή συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, δημαγωγικά μιλάει για «ισότιμη πρόσβαση», «καθολική κάλυψη» σε Υγεία - Πρόνοια - Φάρμακο κ.λπ., γιατί και αυτή θέτει πλαφόν στις δωρεάν ή και ασφαλιστικές παροχές του συστήματος Υγείας. Ας δούμε ορισμένες πλευρές:

1. Στον Κρατικό Προϋπολογισμό 2015 προβλεπόταν μειωμένη χρηματοδότηση κατά 32% για τα νοσοκομεία και κατά 30% για τον ΕΟΠΥΥ, σε σχέση με τα ανεπαρκέστατα και πετσοκομμένα κονδύλια του 2014. Μάλιστα, στα δημόσια νοσοκομεία δεν έχουν εκταμιευτεί ούτε τα μισά από αυτά. Η κατάσταση αυτή δεν είναι πρόσκαιρη, αφού οι περικοπές και στην Υγεία είναι προϋπόθεση για την καπιταλιστική ανάπτυξη. Ενδεικτικά, από το 2016 έως και το 2018 το 3ο μνημόνιο επιβάλλει ετήσιο όριο δαπανών για την Υγεία τα 1,4 δισ. ευρώ, ποσό που θα βρίσκεται υπό αίρεση προς τα κάτω ανάλογα με την υλοποίηση των δημοσιονομικών στόχων.

Τι επιπτώσεις έχει αυτό για τους ασθενείς; Η πρόληψη είναι ανύπαρκτη, το ίδιο και η ΠΦΥ. Τραγική είναι η κατάσταση στην επαρχία, στα νησιά, όπου δεν υπάρχουν γιατροί βασικών ειδικοτήτων, λείπει νοσηλευτικό προσωπικό, εργαστήρια κά. Οι μονάδες ΠΕΔΥ υπολειτουργούν σε τέτοιο βαθμό, ώστε μόνο υποτυπώδεις υπηρεσίες προσφέρουν. Το μόνιμο προσωπικό στα νοσοκομεία είναι ελάχιστο σε σχέση με τις ανάγκες και ένας νοσηλευτής καλείται να φροντίσει 30 και 40 ασθενείς, λείπουν γιατροί, γίνονται εφημερίες χωρίς όλες τις ειδικότητες.

Οι ασθενείς μπαίνουν σε τεράστιες λίστες αναμονής για να επισκεφτούν έναν γιατρό, να χειρουργηθούν, να νοσηλευτούν. Λείπουν τα απαραίτητα και σύγχρονα μηχανήματα για εξετάσεις και θεραπείες, λείπουν αναλώσιμα υλικά και φάρμακα. Αναστέλλονται χειρουργεία επειδή λείπει υγειονομικό υλικό. Για ένα κρεβάτι ΜΕΘ υπάρχουν λίστες αναμονής 25-30 ασθενών, οι οποίοι μπορεί να περιμένουν έως και 10 ημέρες. Κλείνουν ή συγχωνεύονται κλινικές, κρεβάτια, τμήματα. Ταυτόχρονα, το δημόσιο νοσοκομείο λειτουργεί όλο και πιο έντονα σαν επιχείρηση. Πρέπει να εξασφαλίσει «ίδια» έσοδα για τη λειτουργία του, δηλαδή από τα ασφαλιστικά Ταμεία και τις απευθείας πληρωμές των ασθενών - πελατών.

2. Αυτή η κατάσταση οδηγεί στην επιδείνωση της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης του λαού και ιδιαίτερα των ανέργων, των ανασφάλιστων, των μεταναστών και προσφύγων.

Οσοι ασθενείς εξαναγκάζονται να προσφύγουν στον ιδιωτικό τομέα είναι αντιμέτωποι με νέα πλαφόν, με νέα «επιδρομή» στο υστέρημά τους. Στις δαπάνες του ΕΟΠΥΥ (2015 - 2018) σε συμβεβλημένους ιδιώτες μπαίνει ετήσιο πλαφόν ύψους 890 εκατ. ευρώ. Αν ξεπεραστεί αυτό το όριο π.χ. για διαγνωστικές εξετάσεις (302 εκατ. ευρώ) οι ασφαλισμένοι θα πληρώνουν από την τσέπη τους όλο το ποσό για εξετάσεις αίματος, υπερήχους, ακτινογραφίες κ.ά.

Δε φτάνει που οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι ξεζουμίζονται στο χώρο δουλειάς, χαρατσώνονται άγρια από τη γενική φορολογία, αυξάνονται οι εισφορές τους, πληρώνουν και ΦΠΑ επειδή αρρώστησαν, για να πάρουν φάρμακο, να κάνουν εξέταση, να νοσηλευτούν! Ηδη λόγω της αύξησης του ΦΠΑ στις υπηρεσίες Υγείας από 13% στο 23%, ηλικιωμένοι που διαβιούν σε οίκους ευγηρίας καλούνται να πληρώσουν κατά μέσο όρο 100 ευρώ επιπλέον το μήνα.

Πλαφόν έχει μπει και στις δαπάνες του ΕΟΠΥΥ για φάρμακα - από το 2016 μέχρι και το 2018 ο Οργανισμός θα δίνει έως 1,94 δισ. ευρώ κάθε χρόνο. Οι ρυθμίσεις, που γίνονται και μέσω του νόμου - «σκούπα» που ψηφίστηκε την Παρασκευή στη Βουλή με τα προαπαιτούμενα μνημονιακά μέτρα, για τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, μειώνουν τις δαπάνες του κράτους και των ασφαλιστικών ταμείων, όχι τις πληρωμές των ασθενών: Σταδιακά το διάστημα 2009 - 2014 κράτος και ασφαλιστικά ταμεία πλήρωσαν 57,7% λιγότερα, ενώ οι ασφαλισμένοι 43,1% περισσότερα μέσα από συμμετοχές και εξολοκλήρου πληρωμές. Από 23% η μέση συμμετοχή των ασφαλισμένων εκτοξεύτηκε στο 27% το 2014!

3. Το μεγαλύτερο πλαφόν επιβάλλεται στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα Υγείας μέσα από τους Ενιαίους Κανονισμούς Παροχών του ΕΟΠΥΥ. Κανονισμοί διαχρονικά πετσοκομμένοι, ενώ τώρα βρίσκεται «στα σκαριά» νέος Κανονισμός. Εχουν κοπεί προληπτικές εξετάσεις, φάρμακα, αναλώσιμα υλικά για χρόνια πάσχοντες κι ανάπηρους, φυσικοθεραπείες, ψυχοθεραπείες, λογοθεραπείες, εργοθεραπείες κ.ά., ιατρικά είδη που χορηγούνται σε ασφαλισμένους (σ.σ. από αναπηρικά καροτσάκια και τεχνητά μέλη, μέχρι είδη οπτικών).

Καθένας που επισκέπτεται ένα δημόσιο ή ιδιωτικό νοσοκομείο φεύγει με μια λίστα εξετάσεων που πρέπει να πληρώσει επειδή δεν «δικαιολογούνται» από τον ΕΟΠΥΥ. Επιπλέον, έχει επιβληθεί συμμετοχή 30% - 50% στα νοσήλια σε συμβεβλημένες ιδιωτικές κλινικές και 15% συμμετοχή σε διαγνωστικές εξετάσεις.

«Χτίζεται», επομένως, ένα ολόκληρο πλαίσιο περιορισμού της δαπάνης του κράτους με τέτοιες δικλίδες ασφαλείας, ώστε ο ασθενής να είναι ο τελικός αποδέκτης των πληρωμών. Μαζί με τη μείωση της χρηματοδότησης των ασφαλιστικών Ταμείων από το κράτος και τους μεγαλοεργοδότες, οδηγούμαστε εκ των πραγμάτων σε ένα πιο ανταποδοτικό σύστημα παροχών, ανάλογα με τις έμμεσες και τις άμεσες πληρωμές του ασφαλισμένου.

Πού θα οδηγηθεί ο άνεργος, ο εργαζόμενος των 400 ευρώ, ο συνταξιούχος των 500 ευρώ, ο αυτοαπασχολούμενος που δεν έχει ούτε τις εισφορές του να πληρώσει; Πού θα οδηγηθούν τα λαϊκά στρώματα των οποίων έχει μειωθεί δραματικά το εισόδημα; Να κάνουν όλο και περισσότερες «εκπτώσεις» σε φάρμακα, θεραπείες, εξετάσεις. 'Η να επισκέπτονται τα Κοινωνικά Ιατρεία και Φαρμακεία των Δήμων, των ΜΚΟ, της Εκκλησίας, των διαφόρων επιστημονικών και φιλανθρωπικών συλλόγων που λειτουργούν με ευρωενωσιακά προγράμματα για τη φτώχεια με τις χορηγίες μεγαλοεργοδοτών, μεγαλοκαναλαρχών μέσω της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.

Ολα αυτά μαζί με τα ελάχιστα εναπομείναντα ιατρεία του ΠΕΔΥ και τους συμβεβλημένους ιδιώτες, θα αποτελούν, με βάση τις εξαγγελίες του υπουργού Υγείας, το νέο πρωτοποριακό, «αριστερού» χαρακτήρα και εμπνεύσεως σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.

Ε. Μ.